Stal nierdzewna martenzytyczna wysokowęglowa H18, X90CrMoV18, 1.4112, X105CrMo17, 1.4125, X70CrMo15, 1.4109 na noże i łożyska toczne wg PN-H-86020, EN 10088-1, ISO 683-17.
| Normy | Gatunek Stali | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Skład Chemiczny % | |||||||||||
| C: | Mn: | Si: | P: | S: | Cr: | Ni: | Mo: | V: | Cu: | Co: | |
| PN | H18 | ||||||||||
| 0.90 - 1.05 | <0.8 | <0.8 | <0.04 | <0.03 | 17.0 - 19.0 | <0.6 | - | - | - | - | |
| EN | 1.4125 - X105CrMo17 - X 105 CrMo 17 | ||||||||||
| 0.95 - 1.20 | <1.0 | <1.0 | <0.04 | <0.03 | 16.0 - 18.0 | - | 0.4 - 0.8 | - | - | - | |
| EN | 1.4112 - X90CrMoV18 - X 90 CrMoV 18 | ||||||||||
| 0.85 - 0.95 | <1.0 | <1.0 | <0.04 | <0.03 | 17.0 - 19.0 | - | 0.9 - 1.3 | 0.07 - 0.12 | - | - | |
| ISO | 1.3543 - X108CrMo17 - X 108 CrMo 17 | ||||||||||
| 0.95 - 1.20 | <1.0 | <1.0 | <0.04 | <0.03 | 16.0 - 18.0 | - | 0.4 - 0.8 | - | - | - | |
| DIN | 1.4528 - X105CrCoMo18-2 - X 105 CrCoMo 18-2 | ||||||||||
| 1.00 - 1.10 | <1.0 | <1.0 | <0.045 | <0.03 | 16.5 - 18.5 | - | 1.0 - 1.5 | 0.07 - 0.12 | - | 1.3 - 1.8 | |
| GOST | 95Ch18 - 95Kh18 - 95Х18 | ||||||||||
| 0.9 - 1.0 | <0.8 | <0.8 | <0.03 | <0.025 | 17.0 - 19.0 | <0.6 | <0.2 | <0.2 | - | - | |
| EN | 1.4109 - X70CrMo15 | ||||||||||
| 0.60 - 0.75 | <1.0 | <0.7 | <0.04 | <0.03 | 14.0 - 16.0 | - | 0.4 - 0.8 | - | - | - | |
| ASTM | UNS S44002 - AISI 440A | ||||||||||
| 0.60 - 0.75 | <1.0 | <1.0 | <0.04 | <0.03 | 16.0 - 18.0 | - | <0.75 | ||||
| ASTM | UNS S44003 - AISI 440B | ||||||||||
| 0.75 - 0.95 | <1.0 | <1.0 | <0.04 | <0.03 | 16.0 - 18.0 | - | <0.75 | - | - | - | |
| ASTM | UNS S44004 - AISI 440C | ||||||||||
| 0.95 - 1.20 | <1.0 | <1.0 | <0.04 | <0.03 | 16.0 - 18.0 | - | <0.75 | - | - | - | |
| ASTM | UNS S44020 - AISI 440F | ||||||||||
| 0.95 - 1.20 | <1.25 | <1.0 | <0.06 | <0.15 | 16.0 - 18.0 | <0.5 | - | - | <0.6 | - | |
H18, X105CrMo17 / 1.4125, X90CrMoV18 / 1.4112, AISI 440C / UNS S44004 - specyfikacja i zastosowanie:
Gatunek H18 to wysokochromowa, a zarazem wysokowęglowa stal nierdzewna o strukturze martenzytycznej, z której gotowe podzespoły poddaje się hartowaniu i odpuszczaniu. Charakteryzuje się wysoką twardością >55 HRC, przy zachowaniu dobrej odporności na środowiska korozyjne i odpornością na temperatury pracy <400℃
Wraz z wysoką twardością, idzie w parze znaczna odporność na ścieranie i zużycie, przez co gatunek można klasyfikować jako stal łożyskową lub narzędziową odporną na korozję. Dodatkowo jest dużo lepszym gatunkiem od stali 4H13. Ostrza wykonywane ze stali H18 są trwalsze, twardsze, wolniej ulegają zmęczeniu i stępieniu, a dodatkowo wykazują dużo lepszą odporność na korozję.
Spotykana głównie w przemyśle spożywczym, czy chemicznym - jest wykorzystywana do produkcji specjalnych części konstrukcyjnych, zaworów, łożysk, części armatury narażonych na ścieranie, narzędzi, wałków prowadzących, tulejek, pierścieni, noży kuchennych, łożysk kulkowych, noży myśliwskich oraz noży stosowanych w przetwórstwie spożywczym, które dodatkowo wymagają podstawowej odporności na proste środowiska korozyjne. Stal może stanowić dobrą alternatywę dla gatunku ŁH15, 100Cr6, 1.3505, gdzie w zastosowaniach wymagany jest spory dodatek Chromu.
Należy mieć na uwadze, że sam dodatek Chromu na poziomie 17-18% jest niezbędny dla utrzymania odporności korozyjnej stali przy tak podwyższonym zakresie Węgla, co wiąże się z ograniczeniem zastosowań w nieco bardziej agresywnych środowiskach. W zależności od odpowiednika - gatunki wg ISO / EN mogą posiadać w składzie dodatek Molibdenu lub Wanadu, co nieznacznie może wpływać na niektóre unikalne zastosowania i własności materiałów - Molibden podwyższa odporność na utlenianie w wyższych temperaturach, zaś Wanad odpowiada za podwyższenie twardości wyrobu (zwłaszcza X90CrMoV18, w którym jest znacznie mniej węgla)
W celu podwyższenia odporności na korozję, istotą jest utrzymanie powierzchni detalu w jak największej możliwej gładkości bez zadziorów i chropowatości. Stal nie wykazuje odporności na kwas ortofosforowy, kwas siarkowy, roztwory soli, większość chlorków, chlor, gazy spalin i chlorowodór. Wyroby można stosować w "lekkim" środowisku korozyjnym.
Dwa najbardziej popularne gatunki - X105CrMo17 / 1.4125 oraz X90CrMoV18 / 1.4112 znacząco się różnią od siebie m.in. pod względem zawartości Węgla, dodatkiem Wanadu lub Molbdenu, jednak często można je stosować zamiennie.
Własności mechaniczne i fizyczne stali X90CrMoV18 / 1.4112 oraz X105CrMo17 / 1.4125 wg EN 10088-1, EN 10088-3:
- Przewodność cieplna λ20℃: 15 W * m-1 * K-1
- Współczynnik rozszerzailności liniowej, α = 10,4 * 10-6 * K-1
- Pojemność cieplna, cp = 430 J * kg-1 * K-1
- Rezystancja: 0,8 mkOhm * m
- Moduł sprężystości, E = 215 GPa
- Gęstość = 7,7 g/cm3
- Twardość w stanie wyżarzonym +1C, +1E, +1D, +1X, +1G, +2D: < 285HB
- Twardość po hartowaniu i odpuszczaniu stali 1.4112 / X90CrMoV18: 55-57 HRC
- Twardość po hartowaniu i odpuszczaniu stali 1.4125 / X105CrMo17: 57-60 HRC
Własności mechaniczne stali UNS S44004 / AISI 440C oraz UNS S44003 / AISI 440B:
- dla stali X90CrMoV18, 1.4112
- wyżarzanie zmiękczające w temperaturze 780 - 840℃ z chłodzeniem w powietrzu lub w piecu
- Hartowanie w temperaturze 1000 - 1080℃ z chłodzeniem w oleju lub powietrzu
- Odpuszczanie w temperaturze 100 - 200℃
- dla stali X105CrMo17, 1.4125
- wyżarzanie zmiękczające w temperaturze 780 - 840℃ z chłodzeniem w powietrzu lub z piecem
- Hartowanie w temperaturze 1000 - 1050℃ z chłodzeniem w oleju
- Odpuszczanie w temperaturze 100 - 300℃
- dla stali H18
- wyżarzanie zmiękczające w temperaturze 850 - 900℃ z chłodzeniem w piecu
- Hartowanie w temperaturze 1000 - 1050℃ z chłodzeniem w oleju
- Odpuszczanie w temperaturze 200 - 300℃
Procesy obróbki cieplnej:
- dla stali X90CrMoV18, 1.4112
- wyżarzanie zmiękczające w temperaturze 780 - 840℃ z chłodzeniem w powietrzu lub w piecu
- Hartowanie w temperaturze 1000 - 1080℃ z chłodzeniem w oleju lub powietrzu
- Odpuszczanie w temperaturze 100 - 200℃
- dla stali X105CrMo17, 1.4125
- wyżarzanie zmiękczające w temperaturze 780 - 840℃ z chłodzeniem w powietrzu lub z piecem
- Hartowanie w temperaturze 1000 - 1050℃ z chłodzeniem w oleju
- Odpuszczanie w temperaturze 100 - 300℃
- dla stali H18
- wyżarzanie zmiękczające w temperaturze 850 - 900℃ z chłodzeniem w piecu
- Hartowanie w temperaturze 1000 - 1050℃ z chłodzeniem w oleju
- Odpuszczanie w temperaturze 200 - 300℃
W wyżej wymienionych gatunkach firma organizuje dostawy poszczególnych wyrobów:
- Pręty łuszczone, ciągnione i kute na kowarce
- Blachy nierdzewne
- Odkuwki i pierścienie
- Druty ciągnione
Inne zamienniki i oznaczenia gatunku:
SUS 440C, SUS 440B, CSN 17042, 9Ch18, X10CrMo17, 90Cr180, X105CrMo17, 1.4125, X90CrMoV18, 1.4112, X 105 CrMo 17, X 90 CrMoV 18, 1.4528, X105CrCoMo18-2, AISI 440A, S44002, 1.4109, X70CrMo15, AISI 440C, AISI 440B, AISI 440F, 9Cr18MoV, 11Cr17, 110CrMo17, X36CrMo17, X91CrMoV18, 90VMoCr180, UNS S44003, UNS S44004, UNS S44020, UNS S44025, 14-4CrMo, 1.3543, X108CrMo17, 110Х18М, 95Х18, 110Ch18M, 95Ch18, Z100CD17CI, Z 100 CD 17 CI